|
| . |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
Patron szkoły: Stanisław Staszic
Stanisław Staszic (1755-1826), zasłynął jednocześnie jako ksiądz, uczony, filozof, geolog i geograf, filantrop, działacz polityczny i oświatowy, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia, prekursor badań terenowych i turystyki górskiej, mąż stanu.
Stanisław Staszic pochodził z rodziny mieszczańskiej. Urodził się w Pile w 1755 roku, jako syn burmistrza.
Gdy był jeszcze młody uczył się w szkole parafialnej w swoim ojczystym mieście potem w Poznańskiej szkole średniej następnie w seminarium duchownym, które ukończył święceniami kapłańskimi na przełomie lat 1778-1779.
Na studiach w Lipsku, Getyndze i Paryżu otrzymał gruntowne wykształcenie przyrodnicze.
Po powrocie do kraju został nauczycielem dzieci Andrzeja Zamoyskiego.
W okresie Sejmu Czteroletniego był zwolennikiem reform. Domagał się zniesienia liberum veto, wprowadzenia dziedziczności tronu, praw politycznych dla mieszczan i poprawy sytuacji chłopów.
W Księstwie Warszawskim (1807-1815) sprawował funkcje członka Dyrekcji Edukacyjnej, Dyrekcji Skarbowej, a od 1810 radcy stanu. Był członkiem, a później prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
W Królestwie Polskim, w latach 1815-1824, działał w Komisji Rządowej Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, był dyrektorem generalnym Wydziału Przemysłu i Kunsztów, od 1824 honorowym ministrem w Radzie Stanu.
Staszic łączył w sobie gruntowną i wszechstronną wiedzę z głęboką szlachetnością serca. Szczególnie mocno przejmował go los mieszczan i chłopów. Rozdał chłopom swój majątek w Hrubieszowskiem, a w testamencie zapisał znaczne sumy na cele społeczne.
Zajmował się też badaniem Karpat. W studium "O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski" (1815) zamieścił mapę geologiczną Polski i krajów sąsiednich, będącą pionierskim opracowaniem w tej dziedzinie wiedzy.
Położył duże zasługi na polu rozwoju szkolnictwa i górnictwa w Polsce. Jako dyrektor generalny Wydziału Przemysłu i Kunsztów przygotował plan rozbudowy Staropolskiego Okręgu Przemysłowego. Z jego inicjatywy powstała kopalnia węgla kamiennego w Dąbrowie Górniczej, a w 1816 Szkoła Akademiczno-Górnicza w Kielcach.
Do najważniejszych jego dzieł zalicza się: "Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego" i "Przestrogi dla Polski".
Program społeczno-polityczny Staszica wyrasta nie tylko z potrzeb mieszczaństwa i chłopstwa, lecz także z głębokiej troski o kraj, z lęku przed utratą niepodległości. Pisarz przywiązuje dużą wagę do wychowania młodzieży, dla której celem powinno być dobro ojczyzny.
Wykorzystane na tej stronie zdjęcia pochodzą z serwisu "www.staszic.terramail.pl"
Więcej o St. Staszicu w Internecie:
staszic.terramail.pl
Encyklopedia wiem.onet.pl «« wróć
| | |
